دکولمان جفت یک وضعیت جدی در طول بارداری است که زمانی رخ می‌دهد که قسمتی از پلاسنتا (جفت) قبل از تولد نوزاد از دیوار رحم جدا میشود. این وضعیت مشکلات جدی برای مادر و نوزاد به دنبال دارد. این عارضه در حدود یک تا دو در صد از تمام بارداری‌ها رخ می‌دهد، اما می‌تواند عواقب جدی و حتی مرگباری داشته باشد.
در ادامه با ما باشید تا با جدا شدن جفت از جنین در سه ماهه اول، علائم دکولمان جفت، علل و درمان آن بیشتر آشنا شوید. اگر علائم جدا شدن جفت را دارید، حتما با متخصص زنان یا دکتر مامایی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.
دکولمان جفت (جدا شدن جفت) چیست؟
جدا شدن جفت از جنین یا دکولمان جفت به انگلیسی، Placental abruption می‌گویند. دکولمان جفت یا جدا شدن جفت وضعیت پزشکی است که در آن جفت (پلاسنتا) از دیوار رحم جدا میشود. این جداشدگی می‌تواند ناقص یا کامل باشد، در حالت کامل، خون مادر به جفت نمی‌رسد و کمبود اکسیژن (هیپوکسی) و سایر مشکلات جدی را در جریان خون و تغذیه جنین ایجاد می‌کند.
اگر زایمان به سرعت (به طور عمومی با روش سزارین) انجام نشود، جنین ممکن است در معرض خطر جدی قرار بگیرد و در برخی موارد نیز ممکن است منجر به مرگ جنین شود. دکولمان جفت یک وضعیت اورژانسی پزشکی است و نیاز به تشخیص و مداخله سریع دارد. در صورت مشکوک بودن به دکولمان جفت، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
جدا شدن جفت از جنین در سه ماهه اول
جفت (پلاسنتا) در سه ماهه اول بارداری به عنوان سیستم پشتیبان و تغذیه جنین عمل می‌کند. جدا شدن جفت از جنین در این دوره بارداری نادر است و در صورت رخ دادن، می‌تواند عوارض جدی برای جنین و مادر داشته باشد. اگر جفت در سه ماهه اول بارداری جدا شود، منجر به خونریزی داخلی در رحم، کمبود اکسیژن و تغذیه برای جنین می‌گردد. نتیجه آن ایجاد هیپوکسی (کمبود اکسیژن) در جنین، رشد نامناسب جنین، زایمان زودرس، از دست رفتن جنین و در موارد شدیدتر، خطر برای مادر خواهد بود.
علائم دکولمان جفت
علائم خطر در بارداری خونریزی و درد شدید است. برخی علایم شایع جدا شدن جفت از جنین عبارتند از:
- یکی از علائم اصلی دکولمان جفت، خونریزی ناگهانی از واژن است.
- درد شدید در ناحیه شکم و پشت (معمولا در ناحیه پایین شکم)
- تنش رحمی و احساس تنگی و فشار در ناحیه شکم به صورت مداوم یا تنش‌های تکراری و متقطع
- ضعف، سردرد شدید، تنفس سریع، تهوع و استفراغ، و بی‌خوابی
متن انگلیسی:
The main symptom of placental abruption is vaginal bleeding
ترجمه متن:
اصلی‌ترین علامت جدا شدن جفت، خونریزی واژینال است.marchofdimes
علائم جدا شدن جفت از رحم (علائم جدا شدن جفت از جنین)
علائم اصلی جدا شدن جفت از رحم، خونریزی واژینال، درد، انقباض، ناراحتی و حساسیت ناگهانی و مستمر در ناحیه شکم یا پشت هستند. در مواردی این علائم بدون خونریزی واژن ظاهر می‌شوند چرا که خون پشت جفت گیر می‌کند و امکان خروج ندارد.
بارداری و لکه‌بینی داری؟
برای جلوگیری از مشکلات احتمالی نوبت بگیر.
علائم جفت سرراهی
خونریزی واژینال در سه ماه پایانی بارداری از علائم جفت سرراهی است. دهانه رحم در سه ماهه آخر حاملگی گشاد شده و خاصیت کشسانی خود را از دست داده و دچار خونریزی میشود. این خونریزی معمولا بدون درد است و بعد از هفته بیستم بارداری ظاهر میشود. در برخی موارد، قبل از خونریزی، مادر با لکه بینی روبه‌رو میشود. خونریزی ممکن است همراه با انقباضات رحمی قبل از زایمان و با درد اتفاق بیفتد.
علت دکولمان جفت چیست؟ ( علت کنده شدن جفت)
کنده شدن جفت یک وضعیت نادر و جدی است که در آن جفت (پلاسنتا) از دیوار رحم جدا میشود. علت دقیق دکولمان جفت هنوز مشخص نیست، اما برخی عوامل خطر آن عبارتند از:
- ضربه یا آسیب شدید به ناحیه شکم مثلا در تصادفات رانندگی، سقوط یا ضربات قوی به شکم
- فشار خون بالا (پره اکلامپسی در بارداری)
- سابقه دکولمان جفت
- استفاده از مواد مخدر مانند کوکائین و متامفتامین
- سابقه عفونت رحم
- تغذیه نامناسب و کمبود برخی مواد مغذی
- سن بالا در بارداری
شایع ترین علت دکولمان
شایع ترین علت دکولمان، فشار خون بالا مادر یا پره‌اکلامپسی است که در ۴۴ درصد موارد روی می‌دهد. تروما شکم و مصرف مواد مخدر دلایلی بعدی علت این عارضه هستند.
تشخیص دکولمان جفت
راه‌های تشخیص دکولمان جفت عبارتند از:
- ارزیابی علائم بالینی از جمله خونریزی و درد شکم
- آزمایش خون مانند اندازه‌گیری سطح هموگلوبین و هماتوکریت، شمارش سلول‌های خون سفید و بررسی آنزیم‌های کبدی
- سونوگرافی (آلتراسونوگرافی)
- مانیتورینگ قلب جنین
تشخیص دکولمان جفت با سونوگرافی
سونوگرافی تقریبا همیشه اولین شکل عکسبرداری برای ارزیابی و تشخیص دکولمان جفت است، اما باید چند درصد احتمال خطا هم درنظر گرفته شود چرا که سونوگرافی نسبتا برای تشخیص دقیق نیست. علایمی که پزشک با دیدن آن‌ها در سونوگرافی، جدا شدگی جفت را تشخیص می‌دهد عبارتند از: هماتوم رتروجفتی، جدا شدن و گرد شدن لبه‌های جفت.
درمان دکولمان جفت (درمان جدا شدن جفت از جنین)
هیچ راه درمانی برای توقف دکولمان یا بازگرداندن دوباره و چسباندن جفت به جنین وجود ندارد. درمان به شدت خونریزی، ماه بارداری، و سلامت جنین، و امکان زایمان طبیعی بستگی دارد. در صورتی که دکولمان جفت در حدی خطرناک و جدی نباشد و جنین و مادر در وضعیت پایدار قرار داشته باشند، با اقدامات زیر می‌توان به درمان دکولمان جفت فکر کرد:
- استراحت و کاهش فعالیت‌های جسمی
- مراقبت‌های حمایتی از جمله مانیتورینگ فشار خون، نبض و قلب
- اکسیژن‌درمانی
در صورتی که دکولمان جفت جدی و خطرناک باشد که نیاز به درمان جداگانه جفت از جنین داشته باشد، سزارین انجام میشود. در این عمل، پزشک با انجام برش در بطن مادر، جفت را از رحم جدا و جنین را خارج می‌کند. این عمل همچنین ممکن است به همراه خونریزی و تزریق مایعات و خون به بدن مادر همراه باشد تا وضعیت عمومی مادر بهبود یابد.
در معرض خطر جدا شدن جفت هستی؟ برای جلوگیری از خطرات جدی مشاوره بگیر.
کورتاژ دکولمان جفت
کورتاژ دکولمان جفت یک روش جراحی است که ممکن است در مواردی از دکولمان جفت استفاده شود و پزشک تصمیم بگیرد که کورتاژ را به عنوان یک روش درمانی انتخاب کند. کورتاژ دکولمان جفت به معنای تخلیه و تمیز کردن دیوار رحم از باقیمانده‌های جفت و لخته‌های خونی است.
در کورتاژ رحم، پزشک با استفاده از ابزاری به نام کورت (curette) وارد رحم میشود و با حذف باقیمانده‌ها و لخته‌های خونی، سطح رحم را تمیز می‌کند. این روش تحت بیهوشی عمومی یا بیهوشی موضعی انجام میشود و ممکن است با استفاده از سونوگرافی برای راهنمایی دقیق‌تر انجام شود.
کورتاژ دکولمان جفت معمولا در مواردی که خونریزی شدید پس از دکولمان جفت ادامه دارد یا برای کنترل خونریزی که با دارو یا مداخلات غیرجراحی برطرف نشده، انجام میشود. این روش مادر و جنین را از خطرات خونریزی پس از دکولمان جفت محافظت کرده و عوارض جدی را کاهش می‌دهد.
انواع دکولمان جفت
انواع جدا شدن جفت از جنین عبارتند از:
- دکولمان آشکار و شدید: خونریزی از محل جدا شدن جفت و خروج از سرویکس که منجر به خونریزی واژینال میشود.
- دکولمان مخفی پنهان: خونریزی درون رحم باقی می‌ماند و لخته خون پشت جفت تشکیل میشود.
دکولمان شدید
دکولمان جفت شدید به معنای جدا شدن قسمت قابل توجه جفت از دیوار رحم است که با خونریزی شدید، درد شدید شکم، نارسایی قلبی جنین، حرکت کمتر جنین، و خطر جدی برای جنین و مادر همراه خواهد بود.
دکولمان مخفی
دکولمان جفت مخفی جدا شدن قسمتی از جفت از دیوار رحم است که خونریزی خارجی قابل مشاهده‌ای ندارد. در این حالت، جداشدگی جفت از دیوار رحم به صورت ناقص و محدود به داخل رحم رخ می‌دهد. معمولا با درد شکمی شدید و مستمر یا متناوب ادامه می‌یابد.
علائم و عوارض دیگر دکولمان مخفی شامل احساس تنگی نفس، ضعف عمومی، سردرد، تشنگی شدید، و افزایش ضربان قلب می‌شوند. تشخیص دکولمان جفت مخفی به دلیل عدم خونریزی خارجی، به طور دقیق مشکل است.
جدا شدن قسمتی از جفت جنین
جدا شدن قسمتی از جفت جنین وضعیت نادر و تخریبی است که در طول بارداری رخ می‌دهد. در این حالت، بندهای نازک از جفت جنین درون رحم تشکیل می‌شوند و قادر به جدا سازی و تخریب قسمتی از جفت جنین هستند. این بندها ممکن است به اعضای بدن جنین، از جمله اندام‌ها، انگشتان، پاها، روی صورت و سایر قسمت‌ها، متصل شوند و باعث تشکیل عیوب ساختاری و مشکلات جنینی شوند.
پارگی جفت در سه ماهه اول
جفت که مسئول تامین غذا و اکسیژن به جنین است، در پارگی جفت در سه ماهه اول بارداری از دیوار رحم جدا میشود که ممکن است با خونریزی شدید همراه باشد و خطر جدی برای جنین و مادر ایجاد کند. جفتی که ضعیف است و نمی‌تواند به طور کامل به دیوار رحم متصل شود، ممکن است به طور ناگهانی جدا شود. ضربه یا صدمه به ناحیه شکم و رحم نیز می‌تواند باعث پارگی جفت شود.
برخی عفونت‌ها، مانند عفونت‌های رحم و آمنیون نیز ممکن است باعث ضعف جفت و پارگی آن در سه ماهه اول شوند. خونریزی شدید و ناگهانی، درد شدید در ناحیه شکم، نارسایی قلبی جنین و نشانه‌های نارسایی مادری از علائم و عوارض پارگی جفت در سه ماهه اول هستند.
عوارض دکولمان جفت
دکولمان جفت علت اصلی مرگ و میر پیش از تولد نوزاد و عوارض جدی برای مادر به شمار می‌آید. از عوارض دکولمان جفت می‌توان به خطر خونریزی و نیاز به تزریق خون، هیسترکتومی، اختلالات خونریزی، به ویژه انعقاد داخل عروقی و نارسایی کلیوی برای مادر اشاره کرد. دیگر عوارض دکولمان جفت عبارتند از:
- خطر سلامت جنین در اثر کمبود اکسیژن ناشی از خونریزی شدید
- درد شدید مادر در ناحیه شکم به صورت مستمر یا متناوب
- نشانه‌های نارسایی قلبی جنین، کاهش حرکت جنین، ضربان قلب ضعیف یا نامنظم جنین و کاهش حجم مایع آمنیون
- نارسایی قلبی و عروقی در مادر از جمله ضربان قلب سریع، فشار خون بالا، ضعف عمومی، سردرد شدید و ضعف عضلات
- مرگ جنین یا مادر
متن انگلیسی:
If the bleeding continues, fetal and maternal distress may develop. Fetal and maternal death may occur if appropriate interventions are not undertaken
ترجمه متن:
اگر خونریزی ادامه یابد، ممکن است موجب درد در جنین و مادر ایجاد شود. در صورت عدم انجام مداخلات مناسب، ممکن است منجر به مرگ جنین و مادر شود.emedicine.medscape
راه های پیشگیری از دکولمان جفت
پیشگیری از این عارضه غیرممکن است اما می‌توان با انجام کارهای زیر ریسک آن را به حداقل رساند:
| راه‌های پیشگیری | توضیحات |
|---|---|
| پرهیز از مصرف هر گونه مواد مخدر، سیگار، الکل | مصرف مواد مخدر، سیگار و الکل می‌تواند خطر جدا شدن جفت را افزایش دهد. اجتناب از این مواد به حفظ سلامت جفت و جنین کمک می‌کند. |
| اجتناب از مصرف دارو | برخی داروها می‌توانند خطر جدا شدن جفت را افزایش دهند. تنها داروهایی را مصرف کنید که توسط پزشک تجویز شده‌اند و در مورد هرگونه داروی جدید با پزشک خود مشورت کنید. |
| کنترل فشار خون بالا | فشار خون بالا می‌تواند خطر دکولمان جفت را افزایش دهد. کنترل فشار خون از طریق رژیم غذایی سالم، ورزش منظم و داروهای تجویزی به حفظ سلامت مادر و جنین کمک می‌کند. |
| مراقبت از سلامت عمومی و مصرف مکمل‌های ویتامینی | حفظ یک سبک زندگی سالم با تغذیه مناسب، استراحت کافی و مصرف مکمل‌های ضروری مانند آهن و فولات به پیشگیری از مشکلات بارداری از جمله دکولمان جفت کمک می‌کند. |
| جلوگیری از ضربه به شکم | ضربه به شکم می‌تواند خطر جدا شدن جفت را افزایش دهد. از فعالیت‌ها و ورزش‌هایی که خطر ضربه به شکم را افزایش می‌دهند، اجتناب کنید. |
| مدیریت بیماری‌های مزمن | بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بیماری‌های قلبی و بیماری‌های کلیوی می‌توانند خطر دکولمان جفت را افزایش دهند. مدیریت این شرایط از طریق دارو و تغییر سبک زندگی به کاهش خطر کمک می‌کند. |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
دکولمان جفت یک وضعیت جدی در طول بارداری است که زمانی رخ می‌دهد که پلاسنتا قبل از به دنیا آمدن نوزاد از دیواره رحم جدا میشود. بروز این وضعیت ممکن است عواقب جدی برای مادر و نوزاد داشته باشد، بنابراین به درمان فوری نیاز دارد.
علت دقیق دکولمان جفت هنوز مشخص نیست، اما برخی عوامل خطرناک مانند فشار خون بالا، مصرف مواد مخدر، سابقه دکولمان جفت در بارداری‌های قبلی، تصادف یا ضربه به شکم، عفونت رحم، سن بالا و بیماری‌های مزمن از علل شایع بروز این عارضه هستند. در صورت مشاهده درد شکمی شدید، خونریزی ناگهانی واژن، تنگی نفس، ضعف و حالت تهوع به پزشک مراجعه کنید. مراقبت مناسب و تشخیص زودهنگام، می‌تواند جان مادر و نوزاد هر دو را نجات دهد.
برای بررسی علائم جدا شدن جفت یا جلوگیری از این عارضه حتما با فوق تخصص زنان و زایمان یا پزشک متخصص مامایی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر زنان آنلاین و همچنین دکتر مامایی آنلاین وجود دارد.
مراقب سلامتی شماست!