شانه یخ زده یا فروزن شولدر بیماری است که بازه حرکتی شانه را محدود کرده و با درد و سفت‌شدن مفصل شانه همراه است. کپسولیت چسبنده باعث خشکی شانه است که به‌تدریج حرکت شانه را سخت می‌کند. معمولا شانه منحمد بین 1 تا 3 سال خودبه‌خود بهبود پیدا می‌کند؛ هرچند که فیزیوتراپی شانه روند بهبودی را سرعت می‌بخشد. در این مطلب با ما باشید تا با شانه منجمد و علائم و نشانه‌های آن بیشتر آشنا شوید.
برای آنکه بیماری شانه منجمد توسط پزشک تشخیص داده شود، باید با متخصص ارتوپد ملاقات داشته باشید. پزشکان در این زمینه بهترین انتخاب هستند. شما می‌توانید از طریق سایت با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی و آنلاین با متخصص ارتوپد وجود دارد.
شانه یخ زده چیست؟
شانه منجمد یا شانه یخ زده (Frozen Shoulder) ازدست‌دادن تدریجی حرکت مفصل شانه است که بیشترین دامنه حرکتی در بین مفاصل بدن را دارد. خشکی و درد از نشانه‌های شانه یخ زده هستند که دامنه حرکتی این مفصل را محدود می‌کنند. نشانه‌های آن کم‌کم خود را نشان داده و به‌مرور زمان تشدید می‌شود، و پس از آن طی یک بازه 3 ساله خودبه‌خود بهبود پیدا می‌کنند.
علائم شانه یخ زده
علائم شانه یخ زده کم‌کم طی چند ماه بروز می‌یابند و باعث درد و کم‌شدن محدوده حرکتی مفصل شانه می‌شوند. دردی که گاهی در عده‌ای شب‌ها شدت پیدا می‌کند و اختلال خواب را به‌دنبال دارد. علت درد شانه ها می‌تواند این عارضه باشد. به‌طورکلی علائم این سندروم معمولا مبهم و نامعمول هستند، بیشتر در قسمت خارجی شانه و قسمت بالای بازو درد احساس شده و با حرکت‌دادن دست بدتر می‌شود.
علائم مرحله یخ زدگی
از علائم مرحله یخ زدگی شانه می‌توان به سیر صعودی درد اشاره کرد که کم‌کم بیشتر می‌شود و هرچقدر شدت درد بالاتر برود، دامنه حرکتی مفصل شانه هم کمتر می‌شود. این مرحله از فروزن شولدر بین 6 هفته تا 9 ماه طول می‌کشد. پس از این فاصله، به مرحله شانه منجمد شده می‌رسیم که درد بهبود پیدا می‌کند اما محدودیت حرکتی و سفتی همچنان بین 4 تا 6 ماه باقی است و انجام فعالیت‌های روزانه را سخت می‌کند.
علائم مرحله ذوب شدن
از علائم مرحله ذوب شدن شانه می‌توان به بهبود حرکت شانه اشاره کرد. البته هنوز بازه 6 ماه تا 2 ساله‌ای لازم است که مفصل شانه به حالت طبیعی اولیه بازگردد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
درصورتی‌که احساس درد و سفتی در شانه و قسمت بالای بازو دارید و دامنه حرکتی مفصل شانه محدود شده است بهتر است به متخصص ارتوپد مراجعه کنید و منتظر نمانید که علائم خودبه‌خود برطرف شوند.
برای بررسی علائم شانه یخ زده به کدام دکتر مراجعه کنیم؟
به‌منظور بررسی علائم فروزن شولدر باید به فوق تخصص و جراح شانه و متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. شما می‌توانید از طریق سایت با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر ارتوپد وجود دارد.
علت شانه یخ زده چیست؟
علت اصلی شانه منجمد هنوز مشخص نیست اما ریسک فاکتورهایی هستند که خطر ابتلا به شانه یخ زده را بیشتر می‌کنند:
- عدم تحرک یا تحرک ناکافی به‌خاطر آسیب‌دیدگی، شکستگی، جراحی یا سکته
- سن و جنسیت: ریسک فروزن شولدر در زنان و افراد بالای 40 سال بالاتر است.
- دیابت: افراد دیابتی بیشتر در معرض ابتلا به شانه یخ زده هستند، به‌علاوه اینکه شدت و مدت بیماری هم در آن‌ها بیشتر است. در صورت وجود علائم قند خون بالا حتما برای پیشگیری از عوارض جدی به پزشک مراجعه کنید.
- بیماری‌های خاص مثل پرکاری و کم‌کاری تیروئید، سل، پارکینسون، و بیماری‌های قلبی عروقی ریسک ابتلا را بیشتر می‌کنند.
دیابت و شانه یخ زده
قند خون کنترل نشده، تغییراتی در بافت پیوندی ایجاد می‌کند که می‌تواند یکی از علل ایجاد شانه یخ زده باشد. براساس آمار انجمن دیابت آمریکا، 10 تا 20 درصد مبتلایان به دیابت به فروزن شولدر هم مبتلا می‌شوند که معمولا هم شدت علائم در آن‌ها بالا است.
تشخیص شانه یخ زده
تشخیص شانه منجمد برعهده پزشک متخصص است که معمولا حین ویزیت اولیه سوالاتی درباره وضعیت شانه‌تان می‌پرسد و بعد معاینه فیزیکی را انجام می‌دهد و بازه حرکتی و قدرت مفصل شانه را چک می‌کند. گاهی هم پزشک برای اطمینان از تشخیص، آزمایشات بیشتری مثل رادیولوژی یا ام‌آرآی را تجویز می‌کند.
درمان شانه یخ زده
هدف درمان شانه یخ زده این است که درد را کنترل کرده و دامنه حرکتی تا جایی که امکان دارد حفظ شود. روش‌های درمان به دو نوع درمان محافظه‌کارانه و جراحی دسته‌بندی می‌شوند. فیزیوتراپی، دارودرمانی و تجویز مسکن‌هایی مثل ایبوپروفن، آسپرین، تحریک الکتریکی عصب از راه پوست، طب سوزنی، بادکش، درمان دستی شانه، هیدرودیلاتاسیون، و تزریق استروئید از روش‌های شایع برای درمان شانه منجمد هستند.
متن انگلیسی:
Treatment options depend on the severity of your symptoms. Although, most cases improve on their .own, some cases can take over a year to resolve
ترجمه متن:
گزینه‌های درمانی به شدت علائم شما بستگی دارد. اگرچه اکثر موارد به خودی خود بهبود می‌یابند، برخی از موارد ممکن است بیش از یک سال طول بکشد تا حل شوند.nhsinfom
۱. فیزیوتراپی برای شانه یخ زده
بهترین راه درمان فروزن شولدر از نظر پزشکان، فیزیوتراپی است که با تمرین، دامنه حرکت را حفظ، افزایشی یا بازیابی می‌کند. متخصص فیزیوتراپی از تکنیک حرکتی و درمان دستی برای بالا بردن افزایش دامنه حرکت استفاده می‌کند.
۲. تزریق مفصل
یکی از روش‌های درمانی شانه منجمد تزریق پلاسمای غنی شده (پی آر پی) و تزریق استروئید است که درد را کم کرده و حرکت شانه را بهبود می‌بخشد. تزریق مستقیم داخل مفصل شانه در مراحل اولیه تاثیر بالاتری دارد.
۳. جراحی شانه منجمد
در مواردی که سایر روش‌های درمانی جواب ندهد، پزشک سراغ جراحی شانه منجمد می‌رود تا بافت اسکار و چسبندگی را از داخل مفصل شانه بردارد. جراحی ترمیم شانه منجمد با روش آرتروسکوپی انجام می‌شود.
۴. هیدرودیلاتاسیون شانه منجمد
مایع استریلی که داخل کپسول مفصل تزریق می‌شود، آن را گشاد و کشیده کرده و باعث آسان‌تر شدن حرکت می‌شود. انبساط آرتروگرافی یا هیدرودیلاتاسیون باید رادیولوژیست آن را انجام دهد. روشی است که نهایتا 15 دقیقه زمان می‌برد و با بی‌حسی موضعی انجام می‌شود.
۵. اوزون تراپی شانه یخ زده
اوزون تراپی نوعی درمان پزشکی شانه یخ زده با گاز اوزون است که درد و التهاب را کاهش می‌دهد.
۶. بهترین دارو برای شانه یخ زده
آسپرین و قرص ایبوپروفن داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDها) هستند که ازجمله بهترین داروها برای کاهش درد و التهاب فروزن شولدر بوده و ممکن است تجویز شوند. اگر بیمار به این داروها پاسخ ندهد، پزشک داروی قوی‌تری تجویز می‌کند.
۷. پماد برای شانه یخ زده
پزشک یا متخصص ارتوپد برای کم‌کردن درد ناشی از شانه منجمد مصرف پمادهای موضعی مثل دیکلوفناک یا پیروکسیکام را تجویز می‌کند.
۸. درمان خانگی شانه یخ زده
کمپرس یخ روی شانه روزی چند بار به‌مدت 15 دقیقه از درمان‌های خانگی محبوب شانه یخ زده است که در کنار انجام تمرینات تجویزی فیزیوتراپ باعث بالاتر رفتن دامنه حرکتی شانه می‌شود. بهتر است درباره نوع تمرینات تسکین‌دهنده درد و التهاب با متخصص فیزیوتراپی یا متخصص ارتوپد مشورت کنید.
۹. بادکش شانه یخ زده
بادکش شانه منجمد هم با بالا بردن گردش خون در مفصل شانه باعث بهبود درد، رفع گرفتگی، و سفتی می‌شود.
۱۰. شانه یخ زده و ورزش
انجام حرکات کششی ورزشی می‌تواند درد و التهاب شانه یخ زده را کم کند. برای انجام تمرینات ورزشی حتما با متخصص ارتوپد یا فیزیوتراپ مشورت کنید تا نوع تمرین ورزشی متناسب با شرایط‌تان را تجویز کنند.
درمان سریع شانه یخ زده
یکی از روش‌های درمان سریع شانه یخ زده انجام حرکات ورزشی سبک برای کتف است. در حالت ایستاده قرار بگیرید و شانه‌ها را بالا بیاورید و 5 ثانیه در همان حال نگه دارید. حالا کتف‌ها را از پشت به هم نزدیک کنید، فشار داده و 5 ثانیه نگه دارید. در مرحله بعد کتف‌ها را پایین بکشید انگار که می‌خواهید دست‌تان را در جیب پشت بگذارید. سپس ریلکس کنید.
برای درمان فروزن شولدر باید به کدام تیم پزشکی مراجعه کنیم؟
اگر به دنبال راهی برای درمان شانه منجمدهستید، باید با دکتر ارتوپد مشورت کنید. ممکن است پزشک شما را به فیزیوتراپیست ارجاع دهد. شما می‌توانید از طریق سایت با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی و آنلاین با پزشکان وجود دارد.
عوارض شانه یخ زده
عوارض شانه یخ زده عبارتند از:
- ازدست‌دادن قابلیت جابه‌جایی
- ازدست‌دادن دامنه حرکتی
- مشکل عضلانی که به‌تدریج بدتر و طولانی‌تر می‌شود.
- درد
متن انگلیسی:
Pain in the shoulders. Loss of mobility. Reduced range of motion. Muscle trouble that can worsen and persist for a long time
ترجمه متن:
درد در شانه‌ها، ازدست‌دادن دامنه حرکتی، کاهش جابه‌جایی، مشکلات عضلانی از علائمی هستند که ممکن است به مرور بدتر شود و برای مدت طولانی ادامه یابند.upmc
انواع شانه یخ زده
شانه یخ زده دو نوع اولیه و ثانویه دارد که علل اصلی آن هنوز نامعلوم است و گاهی به‌خاطر تغییر سیستم ایمنی یا برهم خوردن تعادل هورمونی، یا بیوشیمیایی ایجاد می‌شود.
شانه یخ زده اولیه
نوع اول آن شانه منجمد اولیه است. شانه یخ زده اولیه ایدیوپاتیک وضعیتی از بروز بدون علت این سندروم است که بحث زیادی درباره علل، تشخیص و درمان آن وجود دارد.
شانه یخ زده ثانویه
نوع دوم حالتی است که شانه آسیب قبلی دارد یا در شرایطی قرار می‌گیرد که احتمال انجماد شانه بیشتر می‌شود. آسیب روتاتور کاف (ماهیچه‌ها و تاندون‌های شانه) یا بی‌حرکت نگه‌داشتن شانه برای مدت طولانی می‌توانند علت شانه یخ زده ثانویه باشد.
پیشگیری از بیماری شانه یخ زده
افرادی که بیماری زمینه‌ای مثل تیروئید یا دیابت دارند یا بنا به دلایلی مثل جراحی یا آسیب‌دیدگی، قابلیت حرکتی‌شان کم شده، می‌توانند برای پیشگیری از بیماری شانه منجمد سراغ انجام تمرینات ورزشی و پرهیز از بی‌حرکتی بروند. حتما با پزشک‌تان درباره روش‌های پیشگیری از کپسولیت چسبنده مشورت کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
در این مطلب به شانه یخ زده یا فروزن شولدر، علائم و ریسک فاکتورها، تشخیص و درمان این بیماری پرداختیم. علت اصلی بروز این سندروم چندان مشخص نیست اما معمولا افرادی که به‌خاطر جراحی یا آسیب‌دیدگی دچار بی‌حرکتی شانه شده یا بیماری زمینه‌ای دارند بیشتر در معرض ابتلا به شانه منجمد هستند.
درد، التهاب، خشکی و کشیدگی مفصل شانه و درد دست از نشانه های بروز آن هستند که ممکن است روند فعالیت‌های روزانه را مختل کنند. در صورت احساس درد و کشیدگی در عضلات مفصل شانه باید به متخصص ارتوپد مراجعه کنید تا معاینه فیزیکی شوید. متخصص ارتوپد با معاینه، عکس رادیولوژی یا ام‌آرآی از تشخیص خود مطمئن شده و برای درمان می‌تواند بسته به شرایط بیمار دارو درمانی، فیزیوتراپی، روش‌های خانگی، تزریق یا جراحی آرتروسکوپیک را پیشنهاد دهد.
اگر دچار فروزن شولدر هستید، باید با متخصص ارتوپدی یا دکتر فیزیوتراپی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در علاوه‌بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر متخصص فیزیوتراپی و مشاوره آنلاین دکتر ارتوپد وجود دارد.
مراقب سلامتی شماست!
سوالات متداول شما
در ادامه می‌توانید برخی سوال‌هایی که ممکن است به پاسخش نرسیده باشید را بیابید:
ماساژ و انجام حرکات کششی، تنش و سفتی ماهیچه‌های شانه را برطرف کرده و با افزایش جریان خون، میزان التهاب را در این قسمت کاهش می‌دهد.
تمرین با میله و انجام حرکت فلکشن ورزش مناسبی برای شانه یخ زده است. صاف بایستید و میله‌ای را با دو دست بگیرید و کف دست‌ها را رو به پایین قرار دهید. میله را بالای سر ببرید و 5 ثانیه نگه دارید و دوباره به حالت قبل برگردید. 10 بار این تمرین را انجام دهید.
درد و التهاب فروزن شولدر به‌مرور زمان بهبود پیدا می‌کند.
انجام حرکات ورزشی، تزریق داروهای بی‌حس‌کننده یا کورتیکواستروئید داخل کپسول مفصلی شانه و یا تعویض مفصل شانه با جراحی از روش‌های درمان این سندروم هستند که بسته به شرایط بیمار و تشخیص متخصص ارتوپد انتخاب می‌شود.
هرچند که تحرک شانه نقش حیاتی در بهبود و بازیابی دارد اما باید از انجام حرکات کششی، لرزشی و نوسانی مفصل خودداری کنید. چرا که این فعالیت‌ها نه تنها باعث تشدید درد شده و عوارض شانه یخ زده را بیشتر می‌کنند، تنش عضلات را هم افزایش می‌دهند.
به‌طورکلی، شنا ورزش خوبی برای فروزن شولدر محسوب می‌شود چرا که بدون وارد کردن بار زیاد به مفصل، باعث تمرین عضلات می‌شود. به‌علاوه اینکه شنا نوعی ورزش ایروبیک است که فشاری به زانوها، قوزک و باسن نمی‌آورد.
درد این سندروم به تدریج شروع شده و کم‌کم به مرور زمان افزایش می‌یابد. گاهی حین حرکت مفصل درد بیشتر شده و در برخی تغییری نمی‌کند.
عدم استفاده از درمان تهاجمی ممکن است باعث دائمی شدن این بیماری شود.
معمولا به‌ندرت عود می‌کند اما اگر اتفاق بیفتد، احتمالا شانه طرف دیگر هم درگیر می‌شود. احتمال اینکه یک نفر چندبار به کپسولیت مفصل مبتلا شود بسیار اندک است.
منابع: thesportsmedcenter، nhsinform، hopkinsmedicine