در مورد دررفتگی شانه و علائم آن چه میدانید؟ مشکلات و دردهای مفصلی و استخوانی، خصوصاً شکستگی و در رفتن استخوانها و مفاصل جزو بدترین دردهایی است که میتوان در طول زندگی تجربه کرد. این تجربه میتواند علاوه بر حس درد، حس ناتوانی را هم به ما بدهد، چرا که معمولاً از انجام دادن بسیاری از فعالیتهای روزمره عاجز میشویم. یکی از این دردها و مشکلات دردرفتگی شانه است. در این مقاله با ما همراه باشید تا با تعریف دقیق در رفتگی شانه، نشانهها، انواع و روشهای درمان این عارضه آشنا شویم.
اگر دچار در رفتگی شانه یا درد در این ناحیه شدید، حتما برای تشخیص علت آن به متخصص ارتوپد مراجعه کنید. شما میتوانید از طریق سایت با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در علاوهبر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی و آنلاین با دکتر ارتوپد وجود دارد.
دررفتگی شانه
دررفتگی شانه که در معنای درست علمی به آن دررفتگی مفصل گلنوهومرال گفته میشود، شامل جداشدن استخوان بازو از گلنوئید کتف در مفصل گلنوهومرال است. درواقع شانه در رفته آسیبی است که در آن استخوان بازو از حفره فنجانی شکلی که بخشی از استخوان شانه است، بیرون میآید. گاهی ممکن است علت شانه درد در رفتگی در این ناحیه باشد.
دررفتگی شانه راست
گاهی اوقات در رفتگی تنها در شانه سمت راست اتفاق میافتد و تمامی علائم از جمله پارگی رباط یا تاندودررفتگییز ظاهر میشود. اگر علت درد دست راست در رفتگی یا شکستگی در ناحیه شانه باشد، حتما باید اقدامات درمانی را سریع انجام دهید.
در رفتگی شانه چپ
آسیب استخوانها و دررفتگی میتواند تنها در سمت چپ اتفاق بیفتد و به آن در رفتگی شانه سمت چپ میگویند. علائم در سمت راست و چپ تفاوتی با هم ندارند. اگر دچار درد هستید، حتما برای تشخیص علت درد دست چپ به پزشک مراجعه کنید.
دررفتگی مفصل شانه
نوع دیگر در رفتگی شامل در رفتن مفصل شانه است که در آن مفصل پیچ میخورد و آسیب میبیند. احتمال آسیب عصب نیز در این نوع از دررفتگیها وجود دارد.
دررفتگی قدامی شانه
دررفتگی قدامی شایعترین نوع دررفتگی شانه است و به دلیل خارجشدن سر استخوان بازو از حفره گلنوئید و حرکت آن به سمت جلو ایجاد میشود. معمولاً زمانی که افراد با کف دست زمین میخورند، این نوع از در رفتن شانه را تجربه میکنند. خصوصاً در مواردی که هنگام زمینخوردن دست به سمت بیرون پیچ میخورد، احتمال در رفتن قدامی شانه بیشتر میشود. این نوع از دررفتگی تا 97 درصد از انواع دررفتنهای شانه را تشکیل میدهد.
دررفتگی خلفی شانه
یکی دیگر از انواع در رفتگی شانه، در رفتگی خلفی است. در این نوع در رفتگی ضربه واردشده بهصورت مستقیم به شانه وارد میشود؛ بنابراین سر استخوان بازو به قسمت خلفی گلنوئید عقب رانده میشود و استخوان بازو از داخل بهصورت بسیار شدیدی میچرخد. در رفتگی خلفی ممکن است در هر دو مفصل شانه بهصورت همزمان اتفاق بیفتد. این نوع دررفتگیها نیز دو تا چهار درصد از در رفتگیهای شانه را تشکیل میدهد.
علائم در رفتگی شانه
در رفتن شانهها نیز مانند هر آسیب و ضایعه دیگری شامل یک سری نشانههاست که به متخصص ارتوپدی میگوید که شانه در رفته است. رایجترین نشانهها و علائم دررفتگی شانه شامل موارد زیر میشود:
- شانهای که بهوضوح تغییر شکل داده یا خارج از محل قرار دارد.
- تورم و کبودی در محل شانهها
- درد شدید
- ناتوانی در حرکت مفصل
در رفتگی شانه همچنین میتواند باعث بیحسی، ضعف یا سوزنسوزنشدن در نزدیکی آسیب، مانند گردن یا پایین بازو شود. به همین دلیل احتمال دارد علت دست درد این مشکل باشد. ممکن است عضلات شانه دچار اسپاسم شوند که میتواند درد را افزایش دهد. علاوهبر این در برخی از انواع دررفتگیها مانند نوع قدامی صدمات عروقی ممکن است در اثر کشش رگهای خونی زیر بغل منجر به کاهش فشار نبض یا سردی گذرا در دستها شود.
نکته دیگر این که میزان دررفتگی میتواند بهصورت جزئی باشد یا این که شانهها بهصورت کامل در رفته باشند. در دررفتگی جزئی هنوز هم فرد میتواند شانهها را تکان دهد؛ اما احساس درد و ناراحتی دارد. در حالت در رفتگی کامل مفصلها در رفتهاند و شانه بهوضوح تغییر شکل داده است و نمیتوان با آن کاری انجام داد.
علائم در رفتگی شانه نوزاد
در رفتگی شانه یکی از بدترین و شایعترین آسیبهایی است که در بین نوزادان اتفاق میافتد. معمولاً نشانههای رایج و عمومی در رفتن شانه نظیر تورم در نوزادان دیده میشود. گرمشدن شانهها، کبودی و قرمزی آنها، ضعف کودک و مشکل در استفاده یا حرکتدادن ناحیه آسیبدیده به روش عادی از نشانههای در رفتگی شانه در نوزادان است.
علت دررفتگی شانه
مفصل شانه بیشترین میزان دررفتگی مفصل در بدن را دارد. از آن جایی که شانه در چندین جهت حرکت میکند، احتمال در رفتن شانه و حرکت آن به جلو، عقب و پایین زیاد است. حال هرگونه حرکت، ضربه، فشار و آسیب ناگهانی که موجب جابهجاشدن مفصل و استخوان شانهها شود میتواند علت دررفتگی شانه باشد.
- آسیبهای ورزشی یکی از اصلیترین دلایل است. دررفتگی شانه یک آسیب شایع در ورزشهای تماسی مانند فوتبال و هاکی است. همچنین در ورزشهایی که ممکن است شامل زمینخوردن باشد، مانند اسکی در سراشیبی، ژیمناستیک و والیبال در رفتن شانهها بسیار رایج است.
- تروما ربطی به ورزش ندارد. ضربه محکم به شانه در هنگام تصادف وسیله نقلیه موتوری میتواند باعث دررفتگی شود. سقوط یکی دیگر از دلایل در رفتن مفصل شانههاست.
- فرود ناخوشایند پس از سقوط، مانند افتادن از روی نردبان یا زمینخوردن روی زمین سنگی و سرامیکی، میتواند باعث دررفتگی شانه شود.
- علت در رفتن شانه در نوزادان و کودکان کشیدن ناگهانی دست و پیچیدن آن است. خصوصاً در زمان تعویض لباس ممکن است این اتفاق برای آنها بیفتد.
- سن از دلایل دیگر در رفتن شانههاست. با افزایش سن، ماهیچهها و رباطهایی که مفصل شانه را در کنار هم نگه میدارند ضعیف میشوند و مفصل را مستعد دررفتگی میکند.
- ناهنجاریهای ساختاری میتوانند عامل در رفتگی شانه در برخی از افراد باشد. برخی از افراد با ناهنجاریهای ساختاری در مفصل شانه متولد میشوند که میتواند خطر دررفتگی را افزایش دهد.
علت در رفتگی مکرر شانه
یکی از دلایل دررفتگی مکرر شانه، بروز ضایعه هیل ساکس است. این ضایعه که به دنبال ضربه و زمینخوردن به شانه و استخوان بازو ایجاد میشود، موجب دررفتگی مکرر شانه در صورت واردشدن کوچکترین ضربهای میشود. درواقع هر کسی که قبلاً شانه در رفته داشتهباشد، درصورتیکه درگیر این ضایعه شود بیش از دوبرابر سایر افراد مستعد در رفتن مجدد شانه است.
درواقع به دنبال آسیبهای شدید ورزشی، سقوط یا تصادفات اتومبیل اگر شانه به سمت جلو در رفته باشد و سر استخوان به سمت مفصل گلنوئید خارج شدهباشد، فرد دچار ضایعه هیل ساکس میشود که میتواند علت دررفتگیهای مکرر شانه باشد.
دررفتگی شانه در خواب
درحالیکه دررفتگی شانه بیشتر با آسیبهای تروماتیک همراه است، ممکن است دررفتگی هنگام خواب هم رخ دهد. در رفتگی شانه در خواب بیشتر بر اثر وضعیت فرد در هنگام خواب ایجاد میشود. علت آن خوابیدن به پهلوست، درحالیکه بازوها در بالای سر قرار گرفتهاند.
چنین موقعیتی میتواند به مفصل شانه فشار زیادی وارد کند و حتی در مواردی خطر در رفتن شانهها را نیز افزایش میدهد. علاوهبر این سابقه قبلی برای در رفتن شانهها یا وجود درد شانه هنگام خوابیدن، افراد را بیشتر مستعد در رفتگی شانهها میکند.
برای تشخیص در رفتگی شانه به چه متخصصی مراجعه کنیم؟
پزشکان ارتوپدی متخصصانی هستند که درد شانه و بازو را تشخیص داده و درمان میکنند؛ بنابراین درصورتیکه هر یک از علائم در رفتگی شانهها را تجربه میکنید باید به یک متخصص ارتوپدی مراجعه کنید. یک متخصص ارتوپدی میتواند شانه یا آرنج شما را معاینه کند و آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس، امآرآی یا سونوگرافی اولتراسوند را درخواست کند. از این طریق نوع آسیب و درد را تشخیص داده و بهترین درمان را ارائه میدهد. در ادامه برای درمان ممکن است یک تیم جراحی و فیزیوتراپیست همراه متخصص ارتوپدی باشند.
شما میتوانید از طریق سایت با بهترین دکتر ارتوپد یا فیزیوتراپیست در ارتباط باشید. در علاوهبر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با دکتر ارتوپد وجود دارد.
درمان دررفتگی شانه / درمان در رفتگی شانه
درمان دررفتگی شانه به شدت آسیب بستگی دارد. در موارد خاص، گزینههای درمانی غیرجراحی ممکن است کافی باشد، درحالیکه در موارد دیگر، ممکن است نیاز به جراحی وجود داشته باشد. گزینههای درمانی غیرجراحی در درجه اول شامل بیحرکتی میشود.
- اولین قدم در درمان دررفتگی شانه بیحرکت کردن مفصل است. این کار را میتوان با پوشیدن یک آتل یا وسیله حمایتی دیگری که شانه را در جای خود نگه میدارد انجام داد.
- داروهای مسکن بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن میتوانند به شما در مدیریت درد ناشی از دررفتگی شانه کمک کنند.
- بعد از گذشت مدت اولیه بیحرکتی شانهها، فیزیوتراپی میتواند به بازیابی دامنه حرکتی و قدرت در مفصل شانه آسیبدیده کمک کند.
- جراحی دررفتگی شانه معمولاً برای سناریوهایی که گزینههای درمانی غیرجراحی شکستخوردهاند یا زمانی که دررفتگی شدید است انجام میشود. برای مثال در درمان دررفتگی مکرر شانهها ممکن است به جراحی نیاز باشد.
عمل شانه دررفتگی مکرر
درصورتیکه دررفتگیهای مکرر شانه اتفاق بیفتد و به دنبال آن مفصل شانه بسیار ضعیف باشد، معمولاً روشهای درمانی توانبخشی و غیرجراحی نتیجهبخش نیست. در این شرایط به عمل شانه آسیبدیده نیاز است. جراحی شانههای در رفته شامل دو نوع زیر میشود:
- جراحی آرتروسکوپی دررفتگی شانه: این یک روش جراحی کم تهاجمی است که از یک دوربین کوچک و ابزارهای تخصصی برای ترمیم مفصل شانه استفاده میکند.
- جراحی باز دررفتگی شانه: در برخی موارد، جراحی باز ممکن است برای ترمیم آسیب مفصل شانه لازم باشد. این شامل ایجاد یک برش بزرگتر در شانه برای دسترسی به مفصل و ترمیم هرگونه آسیب است.
نیمه دررفتگی شانه
اگر دررفتگی زیاد شدید نباشد، معمولاً با مسکن و درمانهای توانبخشی بعد از یک دوره بیحرکت بودن و ثابت نگهداشتن مفاصل شانه، مشکل برطرف میشود.
مراقبت های بعد از در رفتگی شانه
اگر مطمئن شدید که شانه در رفته دارید یا تنها به در رفتن آنها مشکوک هستید، بههیچعنوان نباید سعی در حرکتدادن شانهها یا تکاندادن آن داشته باشید. از جازدن شانه خودداری کرده و سریعاً به یک مرکز درمانی مراجعه کنید. تا جای ممکن سعی کنید شانه را بیحرکت نگه دارید. با کمپرس یخ روی محل در رفتگی میتوان میزان درد و تورم را کاهش داد. البته در صورت دردناک بودن میتوان مسکنهای غیر نسخهای مانند قرص ایبوپروفن را مصرف کرد. بهترین کار مراجعه سریع به پزشک است. بعد از شروع درمان هم نباید تا مدتها ورزش و فعالیتهای سنگین را شروع کرد.
خطرات دررفتگی کتف و شانه
در رفتگی شانهها میتواند خطرات و ریسکهایی نیز به همراه داشته باشد. خصوصاً در صورت عدم مراقبت و درمان بهموقع. این موارد شامل عوارض زیر میشود:
- پارگی عضلات، رباطها و تاندونهایی که به مفصل شانه متصلاند و آن را نگه میدارند.
- آسیب عصبی یا عروق خونی در داخل یا اطراف مفصل شانه
- مستعدشدن بیشتر به دررفتگیهای مکرر، بهخصوص اگر آسیب شدید باشد.
کشش یا پارگی رباطها یا تاندونها در شانه یا اعصاب آسیبدیده یا رگهای خونی اطراف شانه ممکن است برای ترمیم نیاز به جراحی داشته باشد.
پیشگیری از در رفتگی کتف و شانه
شاید همیشه نتوان از در رفتن شانهها جلوگیری کرد. خصوصاً آسیبهایی که در اثر تصادفات و ورزشهای تماسی ایجاد میشوند همیشه قابلپیشگیری نیستند. بااینحال برخی کارها میتواند از در رفتن شانهها و آسیبهای بیشتر جلوگیری کند. برای کمک به جلوگیری از دررفتگی شانه:
- مراقب باشید تا از سقوط و سایر آسیبهای شانه جلوگیری کنید.
- هنگام انجام ورزشهای تماسی از لباسهای محافظ استفاده کنید.
- برای حفظ قدرت و انعطافپذیری مفاصل و ماهیچهها به طور منظم ورزش کنید.
دررفتگی مفصل شانه میتواند خطر دررفتگیهای مکرر شانه در آینده را افزایش دهد. برای کمک به جلوگیری از عود، تمرینات قدرتی و پایداری تجویزشده برای آسیب را ادامه دهید.
سوالات متداول شما
در ادامه به سوالات پرتکرار شما در مورد در رفتگی شانه و کتف پاسخ میدهیم.
شانه انعطافپذیرترین مفصل بدن است که احتمال دررفتگی آن را افزایش میدهد.
همیشه اینطور نیست و در مواردی که آسیب بسیار شدید است ممکن است شانه از محل خود خارجشده و بیرونزدگی آن قابلمشاهده باشد.
بسته به شرایط در رفتگی و شدت و عوارض آن، پزشک تعیین میکند که از چه زمانی امکان شروع فعالیتهای ورزشی وجود دارد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
در رفتگی شانه یکی از رایجترین اتفاقات و حوادثی است که افراد ممکن است در زندگی تجربه کنند، چرا که شانهها بهشدت مستعد پیچخوردن و در رفتن هستند. گاهی آسیبهای فیزیکی، تصادفات، زمینخوردن و ورزشهای تماسی عامل در رفتگی است و بهندرت هم ممکن است افراد دررفتگی شانهها را در خواب تجربه کنند.
بههرحال اگر هر یک از علائم در رفتگی در شانهها را دارید باید سریعاً با مراجعه به یک مرکز درمانی و ویزیتشدن توسط متخصص ارتوپدی، از وضعیت شانهها و مفاصل خود مطلع شوید تا با دریافت بهترین درمان هر چه سریعتر شانه در رفته خود را درمان کنید. اکثر افراد بهصورت کامل بهبود مییابند و میتوانند عملکرد طبیعی مفصل شانه خود را بازیابند.
اگر درد یا علائم ناراحتکننده در شانه خود احساس میکنید، باید با متخصص ارتوپد مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سایت با بهترین متخصص ارتوپدی یا دکتر فیزیوتراپی در ارتباط باشید. در علاوهبر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی با دکتر ارتوپد وجود دارد.
مراقب سلامتی شماست!
منابع: healthcare, my.clevelandclinic, cedars-sinai