روکش دندان یا کراون دندان (Dental Crown) روش محبوب و رایج درمانی در خدمات دندانپزشکی است که جایگزین تاج دندان میشود. کراون دندان کلاهک یا تاج سفیدرنگی شبیه دندان طبیعی با هدف ترمیمی و زیبایی است که آن را روی دندانهای اصلی میچسبانند. این پروتز ثابت باید توسط دندانپزشک قالبگیری شود. در ادامه با ما باشید تا بیشتر با انواع کراون دندان آشنا شوید.
اگر نیاز به روکش دندان دارید، حتما برای کسب اطلاعات دقیق با دندانپزشک مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سایت با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در علاوهبر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره تلفنی و آنلاین با دندانپزشک وجود دارد.
روکش دندان چیست؟
کراون دندان یکی از خدمات دندانپزشکی محبوب است. دندانها همیشه در معرض آسیب هستند. پوسیدگی، شکستگی یا افزایش سن همگی از جمله عواملی هستند که باعث آسیبدیدن دندانها میشوند. برای دندانهایی که دیگر قابل ترمیم نیستند یا میزان پوسیدگی دندان بهحدی است که قابل پرکردن نباشد، باید از کراون دندان استفاده شود. این روکشها که قاب دندان، کراون یا دنتال کپ (dental cap) هم نامیده میشوند عملا نوعی پروتز دندانی هستند که جایگزین تاج صدمهدیده دندان میشوند و مثل کلاهک کل دندان را پوشانده و زیبایی ظاهری و استحکام دندانهای خراب را بازمیگرداند.
انواع روکش دندان برای زیبایی
کراونهای دندان بسته به موادی که از آنها ساخته شدهاند انواع مختلفی دارند که عبارتند از:
- روکش تمام سرامیک
- روکش فلز- سرامیک
- روکش تمام فلز
۱. کراون دندان فلزی
کروان دندان فلزی از آلیاژهای متنوعی مثل آلیاژ با میزان زیاد طلا یا پلاتین و آلیاژ فلز پایه مثل نیکل-کروم، و کبالت-کروم ساخته میشوند که بهنسبت دیگر انواع روکش دندان استحکام بالاتری در مقابل فشار، جویدن، گاز گرفتن و ساییدگی دارد. قیمت بالا و رنگ فلزی، نقاط ضعف این نوع تاج دندان هستند. باتوجهبه اینکه مدلهای فلزی ترک نمیخورند و احتمال شکستن ندارند بهترین مدل کراون دندان برای دندانهای آسیاب هستند.
۲. روکش دندان سرامیکی
این مدل کراونهای دندان شباهت زیادی با ظاهر دندانهای طبیعی دارند و بهترین گزینه برای افرادی هستند که نسبت به فلز آلرژی دارند. این مدل بیشتر برای کراون دندان جلو توصیه میشود هرچندکه برای دندان عقبی هم کاربرد دارد.
۳. روکش دندان استیل
کراون دندان استیل از نوع موقت است که برای محافظت از دندانهای پرکرده روی دندان دائمی قرار میگیرد. این مدل کراون دندانی بیشتر برای جلوگیری از گسترش پوسیدگی دندان کودکان تجویز میشود و بهخاطر عدم نیاز به ویزیت چندباره نسبت به سایر مدلها اقتصادیتر است.
۴. کراون دندان سرامیکی فلزی
این مدل کراونهای سرامیکی-فلزی از جنس بدنه فلز با پوشش پرسلن با ظاهری شبیه دندانهای طبیعی هستند. نقطه ضعف اصلی این نوع کراون دندانی، ساییدگی، ترک یا شکستگی دندانها است. اما باتوجهبه شباهت ظاهری به دندانهای اصلی و هزینه مقرونبهصرفه میتواند گزینه خوبی برای روکش دندانهای جلو، عقب و بریجهای بلند باشد.
۵. کراون دندان زیرکونیا
کراون دندان زیرکونیا از نوع تمام سرامیک شبیه مدل سرامیکی فلزی است که بهجای فلز، از زیرکونیوم استفاده میشود. درنتیجه از لحاظ اقتصادی بهصرفهتر است و یکی از گزینههای مناسب برای دندانهای جلویی است.
۶. روکش دندان فوری
کراونهای دندانی فوری بیشتر بُعد زیبایی دارند تا درمانی، بههمین دلیل چندان محبوبیتی بین روشهای درمانی تخصصی و خدمات دندانپزشکی ندارند. این مدل نوعی لمینت دندان متحرک هست که به صورت قالبی برای تمام دندانهای یک فک جاگذاشته شده و قابلبرداشتن است. این مدل لمینت دندان فوری از رزین دندانپزشکی تهیه شده تا سبک و نازک باشد و فضای زیادی در دهان اشغال نکند. تعداد جلسات کمتر و هزینه نسبتا پایینتر این مدل باعث ترغیب برخی به استفاده از آن میشود.
۷. کراون دندان بدون پایه
این مدل کراون دندان بدون پست و کور روی دندانها نصب میشود.
بهترین نوع روکش دندان
برای انتخاب بهترین نوع کراون دندان باید مزایا و معایب انواع مختلف کراون را بدانید و سپس بسته به کاربرد، بهترین نوع کراون دندان را انتخاب کنید. اگر بهترین از نظر کاربرد و استحکام باشد، روکشهای فلزی بهویژه طلا بهترین نوع کراون دندان هستند که البته بهخاطر رنگ و قیمت بالا چندان رایج نیستند. روکشهای رزینی هم از نظر ظاهری خوب هستند اما شکنندگی بالایی دارند. باتوجهبه تمام مزایا و معایب انواع تاجهای دندانی و درنظر گرفتن فاکتورهای هزینه، زیبایی، و استحکام، بهترین نوع کراون دندان، کراون فلز – سرامیکی و تمام سرامیکی است.
ارزان ترین نوع روکش دندان
ارزانترین نوع کراون دندان مدل سرامیکی-فلزی است که بسته به جنس آلیاژ مصرفی، رنج قیمتی متفاوتی دارد و معمولا بهصرفهتر است.
کاربردهای کراون دندان
کراون دندان برای روکش کردن دندان بزرگسالان و کودکان با اهداف زیر کاربرد دارد:
- محافظت از دندان پوسیده برای جلوگیری از شکستگی یا ترکخوردگی
- پوشاندن دندانهایی با پرکردگی بزرگ
- روکش دندان عصبکشی شده.
- پوشاندن دندانهای بدفرم یا دندانهایی که تغییر رنگ زیاد دارند.
- ترمیم دندان فرسوده یا شکسته
- نگهداشتن بریج دندان
- پوشاندن ایمپلنت دندان و انواع روکش ایمپلنت
- اصلاح طرح لبخند
- قاب دندان شیری کودک و محافظت از دندانهای در معرض پوسیدگی
چه کسانی باید از روکش دندان استفاده کنند؟
کراون دندان برای محافظت از دندان در افراد با شرایط زیر توصیه میشود، البته در وهله اول این تشخیص دندانپزشک است که شما گزینه مناسبی برای بهرهمندی از این خدمات دندانپزشکی هستید یا خیر:
- برای افرادی که به دنبال زیبایی لبخند و دندانها هستند.
- برای پرکردن جای دندان خالی که قصد دارید با ایمپلنت دندان پر کنید.
- برای بازگرداندن زیبایی و کارکرد دندانهایی که پوسیدگی وسیع دارند.
- افرادی که دندان شکسته یا ترکخورده دارند.
- برای محافظت از دندانهایی با پرشدگی زیاد.
چه کسانی نمی توانند از روکش دندان استفاده کنند؟
افرادی که ترک دندانیشان عمیق و به ریشه رسیده باشد نمیتوانند از کراون دندان استفاده کنند. دندانهایی با ریشه آسیبدیده و تحلیلرفتگی عمیق هم کاندید مناسبی نیستند.
اگر میخواهید بدانید این نوع روکشها برای شما مناسب است یا نه باید با دندانپزشک مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سایت با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در علاوهبر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر دندانپزشک وجود دارد.
ماندگاری و عمر روکش دندان
ماندگاری کراون دندان حدودا بین 10 تا 15 سال است؛ البته منوط به اینکه دستورات مراقبتی دندانپزشک را کاملا رعایت کنید و بهداشت دهان و دندان فراموش نشود. درصورتیکه دستورات مراقبتی درست رعایت شوند، ماندگاری و عمر کراون دندان بالاتر هم میرود.
مزایای روکش دندان
کراونهای دندانی از نوع پرسلین و کامپوزیت یکی از گزینههای محبوب خدمات دندانپزشکی هستند که مزایای بیشماری دارند:
- دندانهای سفید و شفاف مشابه دندانهای اصلی و ظاهری طبیعی
- مقاومت کراون دندان نسبت به لک از مزایای مهم کراون دندانی است که هرگونه لکی بهراحتی از روی روکش پرسلن پاک میشود.
- ماندگاری و طول عمر بالای کراون دندان مزیت مهمی است که باعث شده در مقابل ضربات و ساییدگی تا سالها دوام بیاورد.
- ترمیم مشکلات جزئی دندانها و رفع عیوب سطحی
- بعد نصب نتیجه روکش دندان بلافاصله قابل مشاهده است.
- کراون دندان جایگزین مناسبی برای مینای دندان آسیب دیده هستند که از ساییدگی مینای دندان جلوگیری میکند.
معایب روکش دندان
درست است که تاج دندان از گزینههای محبوب خدمات دندانپزشکی است که برای رفع ایرادات سطحی استفاده میشود اما معایبی هم دارد که عبارتند از:
- گاهی بعد از مدتی روکشها آسیب دیده و باید ترمیم یا تعویض شوند.
- غیرقابل برگشت هستند. یعنی برای نصب باید یک لایه مینای دندان برداشته شود؛ بههمین دلیل دیگر نمیتوانید بعد از تراشیدن مینای دندان و نصب روکش دندان، آن را بردارید.
- احتمال حساسیت دندانی وجود دارد.
مراحل روکش دندان
حالا که بعد از مشورت با دندانپزشک نوع کراون دندان مناسب خود را انتخاب کردید نوبت به انجام مراحل آن میرسد:
- ویزیت اول و معاینه
دندانپزشک برای ویزیت اول چند عکس اشعه ایکس از ریشهها و استخوان اطراف دندان میگیرد تا پوسیدگیها، عفونت یا نیاز به درمان ریشه مشخص شود. هرگونه پوسیدگی، دندان خالی و آسیبدیدگی باید قبل از نصب کراون دندان برطرف شوند.
- آمادهسازی دندان برای کراون دندان
پیش از آمادهشدن روکش دائمی، دندانپزشک دندان را بیحس کرده و آن را میتراشد تا برای نصب کراون دندان آماده شود. میزان تراشیدن دندان بسته به نوع تاج دندان انتخابی فرق میکند. بعد نوبت به قالبگیری با خمیر میرسد و دندانپزشک رنگی که نزدیکترین تناسب با رنگ دندان اصلی داشته باشد، انتخاب میکند. در گام بعدی، روکش و قالبها را به لابراتوار فرستاده تا طی 3 هفته آماده شوند. در این فاصله دندانپزشک، روکش موقت میگذارد.
در جلسه دوم ویزیت کراون دندان، روکش موقت را برداشته و پس از تایید رنگ و تناسب روکش دائمی و در صورت موافقت بیمار، بعد از بیحسی دندانها، کراون جدید دائمی چسبانده میشود.
چسب روکش دندان
برای نصب کراون دندان روی دندانهای اصلی از چسب روکش دندان استفاده میشود که همان چسب ترمیم دندانی است. چسبهای روکش دندان دو مدل چسب دندان موقت و چسب دندان دائمی دارند.
طول دوره درمان برای نصب روکش چقدر است؟
طول دوره درمان برای نصب تاج دندان حدود 2 تا 3 ماه است. البته بسته به وضعیت دندانها و وجود مشکلات دهان و دندانی یا نیاز به پیوند استخوان در فک ممکن است تا 6 ماه هم طول بکشد.
روکش دندان عصب کشی شده
گاهی اگر پرکردگی و عصب کشی دندان وسیع باشد، احتمالا بافت دندانی زیادی برای نگهداشتن پرکردگی نیست یا ممکن است دندان بهخاطر جویدن بشکند، به همین دلیل روکش دندان عصب کشی شده توصیه میشود که مثل کلاه روی تاج دندان یا قسمت پروتزی ایمپلنت دندان را میپوشاند.
آمادگی برای انجام روکش دندان
آماده کردن دندانها به دو مرحله ویزیت نیاز دارد، یک بار آمادهسازی و ویزیت دوم هم برای چسباندن و نصب روکش دائمی.
مراقبت های بعد از روکش دندان
مثل نصب لمینت دندان و ایمپلنت دندان که نیازمند مراقبتهای ثانویه است، کراون دندان هم به مراقبت نیاز دارد:
- استفاده از مسواک با برس نرم
- پرهیز از مصرف آجیل و خوردنیهای سفت که احتمال شکستن روکش دارند.
- بلافاصله بعد مصرف نوشیدنیهای رنگی مثل چای و قهوه مسواک بزنید.
- استفاده مرتب از نخ دندان
- ویزیت سالانه دندانپزشک
چه چیزی باعث شکستن روکش دندان میشود؟
برخورد جسم سخت و سفت به کراون دندان سرامیکی باعث شکستن آن میشود.
عوارض و خطرات روکش دندان
نصب کراون دندان عوارض جدی ندارد اما گاهی ممکن است در برخی دیده شوند:
- واکنش حساسیتی
- تشدید جرم و پلاک بین روکش و دندان
- پوسیدگی و خرابشدن دندان زیر روکش
- قالبگیری نادرست
- التهاب لثه
درد و حساسیت دندان بعد از روکش
معمولا یک تا دو هفته بعد روکش کردن دندان احتمالا احساس درد و حساسیت دارید. به همین دلیل بهتر است از مصرف غذاهای خیلی سرد، گرم یا سفت پرهیز کنید. البته حساسیت بعد از کراون دندان موقتی است و در فاصله کوتاهی برطرف میشود. نخ دندان و مسواک میتواند درد و حساسیت را کمتر کند.
پوسیدگی زیر روکش
بیتوجهی به مراقبت دهان و دندان باعث پوسیدگی دندان زیر روکش میشود که تشخیص آن کمی دشوار است و با ویزیت دندانپزشک و عکس رادیوگرافی، باتوجهبه علائمی مثل درد لثه، بوی بد دهان و درد دندان تشخیص داده میشود.
سیاه شدن لثه دندان روکش شده
سیاه شدن لثه دندان روکش شده دلایل مختلفی دارد:
- خود دندان زیر روکش سیاه است.
- لبه روکش بالاتر از لثه قرار گرفته است.
- لبه فلزی روکش است که از زیر مشخص میشود.
- حجم زیاد روکش باعث خطای دید و به سیاهیزدن روکش میشود.
درمان التهاب لثه بعد از روکش دندان
احتمالا دندانپزشک دهانشویه و آنتیبیوتیک برای درمان التهاب لثه معرفی کند. سایر روشهای درمانی عبارتند از:
- عمل جراحی لثه
- مراقبت خانگی مثل مسواک و دهانشویه موضعی
- رژیم غذایی
قیمت روکش دندان در سال 1402
قیمت کراون دندان بسته به برند کراون، کشور تولیدکننده و جنس آن متفاوت خواهد بود:
نوع خدمات کراون دندان | قیمت هر واحد (تومان) |
پروتز کامل (هر فک) | 10.000.000 |
روکش ایمکس A (درجه یک) | 5.000.000 |
روکش ایمکس B (درجه دو) | 3.500.000 |
هر واحد روکش زیرکونیا | 3.500.000 |
پونتیک زیرکونیا | 3.500.000 |
هر واحد روکش PFM | 2.500.000 |
پونتیک PFM | 2.500.000 |
قیمت روکش دندان جلو
رینج قیمت کراون دندان جلو در سال 1402 بین 800 هزار تا 3 میلیون و 500 هزار تومان است.
برای زیبایی دندان لمینت بهتر است، روکش دندان یا ایمپلنت؟
لمینت دندان، ایمپلنت یا کراون دندان هرکدام مزایای خاص خود را دارند:
لمینت دندان | ایمپلنت دندان | روکش |
---|---|---|
ماندگاری بالا حدود 12 تا 15 سال | ایمپلنت دندان، تعویض کامل دندان و ریشه محسوب میشود. | ماندگاری بالا (12 تا 15 سال) و دائمی |
لمینتها نیمی از روکش دندان هستند. | ایمپلنت دندان، جایگزین دندان کشیده یا کندهشده میشود. | گزینه بهتری برای ترمیم و تقویت دندان هستند. |
صرفا برای زیبایی ظاهری | ایمپلنت دندان، فواصل بین دندانی را برای همیشه از بین میبرد. | زیبایی، ظاهر و عملکرد بهتر |
لمینت دندان را میتوان به روکش تبدیل کرد. | ایمپلنت دندان دقیقا شبیه دندانهای اصلی است و مثل دندان واقعی کار میکند. | |
لبخند زیباتر | – | لبخند زیباتر |
احتمال پوسیدگی دندانهای زیر لمینت | – | بهبود توانایی جویدن و خوردن |
نیاز به تعویض بعد از چند سال | – | قسمت بیشتری از مینای دندان باید تراشیده شود. |
احتمال ترکخوردگی یا ساییدگی | – | مواد استفادهشده برای روکش به تدریج آسیبپذیرتر میشوند. |
– | – | بهتدریج خط نازکی بین تاج و دندان اصلی مشاهده میشود. |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دندانپزشک
کراون دندان یکی از پوششهای محبوب برای رفع ایرادات سطحی دندان است که جزء خدمات دندانپزشکی زیبایی و درمانی قرار میگیرد. مزایای تاج دندان نسبت به معایب آنها بیشتر است و ماندگاری، مقاومت و استحکام بالا مهمترین مزیت این کراونهای دندانی است. روکشها انواع مختلفی دارند مانند سرامیکی، فلزی، سرامیکی-فلزی. قیمت کراون دندان بسته به نوع برند، جنس، کلینیک و دندانپزشکی که انتخاب میکنید متفاوت خواهد بود. به منظور پیشگیری از عوارض احتمالی بهتر است دندانپزشک مجرب و متخصصی را انتخاب کنید.
برای انجام روکش دندان و کسب اطلاعات دقیق در مورد انواع آن، باید با دندانپزشک مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سایت با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در علاوهبر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر دندانپزشک وجود دارد.
مراقب زیبایی شماست!
سوالات متداول شما
در ادامه به بررسی سوالاتی میپردازیم که پیش از این از متخصصین پرسیده بودید.
درد اطراف دندان دارای کراون، عقبنشینی خط لثه، سختجویدن، تغییر ظاهر و رنگ روکش، مدت استفاده طولانی از علائمی هستند که زمان تعویض تاج دندان را نشان میدهند. علت تحلیل رفتن لثه باید توسط پزشک مشخص شود.
برای ترمیم دندان آسیبدیده یا عفونی حتما باید عصبکشی انجام شود. بسته به تشخیص دندانپزشک میتوان از روکش بعد عصبکشی استفاده کرد.
معمولا خدمات دندانپزشکی در حوزه خدمات بیمه نیستند.
کراون دندان روش کم خطر با حداقل عوارض است که استحکام بالایی دارد.
کراون دندان ماندگاری بالایی دارد و تقریبا دائمی محسوب میشود، البته احتمال فرسودگی، ساییدگی، لبپر و شکستگی وجود دارد.
درد و حساسیت در دو هفته اول طبیعی است اما در حالت کلی درد ندارد و در صورت طولانیشدن حتما به دندانپزشک اطلاع دهید.
کراون دندان سرامیکی بهسرعت لکهها را به خود جذب میکند، البته با شستشو و با مسواک بهراحتی پاک میشود.
طول عمر معمول تاج دندان 10 تا 15 سال است البته در صورت رعایت دستورات پزشک ماندگاری آن بالاتر هم میرود.
بله، جنس روکش فلزی از نوع طلا یکی از انواع محبوب کراون دندان در گذشته است که امروز باتوجهبه تنوع بالا روکشهای دندانی، قیمت بالای روکش طلا و رنگ متفاوتش استقبال از آن کاهش یافته است.
از لحاظ سلامتی خطری تهدیدتان نمیکند اما استفاده از چسبهای صنعتی توصیه نمیشود. بهتر است نصب و چسباندن کراون دندان را به دندانپزشک متخصص بسپارید.
نصب کراون دندان باعث خرابی دندان نمیشود.
منابع: my.clevelandclinic، healthdirect، healthline، verywellhealth، webmd