الکترومیوگرافی کمر یا نوار عصب کمر روشی تقریبا غیرتهاجمی جهت ارزیابی فعالیت الکتریکی ریشه‌های عصبی در ستون فقرات است. این آزمایش می‌تواند نواحی فشردگی عصب یا آسیب عصبی (نوروپاتی) ناشی از التهاب مزمن و بیماری‌های ستون فقرات مانند آرتریت و سیاتیک را مشخص کند. نوار عصب کمر که برای درد کمر، پاها یا درد گردن و دست‌ها تجویز میشود با اطمینان ۱۵ تا ۲۰ درصدی می‌تواند محل آسیب دیدگی عصبی را نشان دهد. در ادامه این مطلب با ما همراه شوید تا با نوار عصب کمر، کاربرد و کاندیدای مناسب این آزمایش بیشتر آشنا شوید. برای انجام الکترومیوگرافی کمر می‌توانید از طریق سایت از متخصص ارتوپد یا دکتر مغز و اعصاب مشاوره بگیرید.
نوار عصب کمر چیست؟
نوار عصب و عضله چیست؟ زمانی که در قسمت انتهایی کمر احساس درد دارید اما علت دقیق آن را نمی‌دانید حتما باید آزمایش تشخیصی مناسب بدهید. چرا که درد کمر مزمن می‌تواند روی ابعاد مختلف زندگیتان اثر منفی بگذارد. یکی از آزمایش‌های تشخیصی کمر درد، الکترومیوگرافی کمر یا نوار عصب کمر است. روشی غیرتهاجمی برای ارزیابی فعالیت الکتریکی ریشه‌های عصب در ستون فقرات که می‌تواند محل فشردگی عصب‌ها یا آسیب دیدگی عصبی ناشی از بیماری‌های نخاعی و التهاب مزمن را مشخص نماید.
حال اگر این آزمایش با آزمایش‌های دیگری مانند ام آر آی (MRI) یا ایکس ری (X-Ray) انجام شود، پزشک می‌تواند علت دقیق درد و آسیب سیستم عصبی را پیدا کند. هرچند این آزمایش ساده است اما توصیه می‌کنیم برای انجام آن سراغ پزشک متخصص مغز و اعصاب و نورولوژیست مجرب بروید.
کاربرد نوار عصب کمر (نوار عصب کمر برای چیست؟)
این آزمایش برای ارزیابی و تشخیص مشکلات عصبی و عضلانی در ناحیه کمر و اطراف آن استفاده میشود. این آزمایش به پزشک کمک می‌کند تا علت علائم مرتبط با مشکلات عصبی و عضلانی در ناحیه کمر را شناسایی و طرح درمان مناسبی را تعیین کند. کاربردهای نوار عصب کمر عبارتند از:
- تشخیص اختلالات عصبی و مشکلاتی مانند فشار روی عصب‌ها، آسیب عصبی، عوارض عصبی ناشی از بیماری‌های عضلانی و اختلالات عصبی
- تشخیص مشکلات عضلانی در ناحیه کمر مانند ضعف عضلانی، تنگی عضلات، تشنجات عضلانی و نقص کنترل عضلات
- بررسی اثربخشی درمان بیماری‌های عصبی و عضلانی
- بررسی علت درد کمر با ارزیابی فعالیت الکتریکی عضلات و عصب‌ها
نوار عصب برای دیسک کمر
دیسک کمر به وجود آمدن یک وضعیت غیرعادی در دیسک‌های بین مهره‌های کمر است که باعث فشار به عصب‌های ستون فقرات شده و علائمی مانند درد، تحریک، سوزش و ضعف عضلانی در ناحیه کمر و اطراف آن ایجاد می‌کند. در صورت وجود فشار بر عصب‌ها به دلیل دیسک کمر، عضلات مرتبط با این عصب‌ها ضعیف می‌شوند یا فعالیت الکتریکی غیرطبیعی نشان می‌دهند.
با استفاده از الکترومیوگرافی، الگوهای فعالیت الکتریکی عضلات مرتبط با عصب‌های کمر بررسی میشود تا مشخص شود که آیا عضلات به صورت طبیعی کار می‌کنند یا خیر و آیا فشار وارده باعث ضعف عضلات شده است یا خیر. این تست علایم دیسک کمر را بررسی می‌کند.
درد کمرت هر روز شدیدتر میشه؟
برای انجام نوار عصب کمر نوبت بگیر.
نوار عصب کمر برای کودکان
این آزمایش را می‌توان برای کودکان سه ماه به بالا استفاده کرد. در مواردی که پزشک قصد بررسی عصب و عضله را دارد تا مطمئن شود که درست کار می‌کنند، آزمایش الکترومیوگرافی کمر را تجویز می‌کند. این تست فعالیت عضله کمر در حالت استراحت و حرکت را ثبت می‌کند. معمولا دردی ندارد اما ممکن است به خاطر سوزن‌های کوچکی که وارد عضلات می‌شوند کمی باعث ناراحتی کودک شود.
نوار عصب کمر برای چه افرادی انجام میشود؟
الکترومیوگرافی برای افرادی است که علائم مشکلات عصبی مرتبط با دیسک کمر دارند. این آزمایش به طور کلی برای تشخیص و ارزیابی مشکلات عصبی در ناحیه کمر استفاده میشود. افرادی که شرایط زیر را دارند باید تست الکترومیوگرافی کمر بدهند:
- افرادی که از درد کمر رنج می‌برند.
- آن‌هایی که در قسمت کمر یا اطراف آن دچار ضعف عضلانی هستند.
- احساس سوزش یا احساس غیرطبیعی در قسمت کمر
- بررسی تاثیر درمان
نوار عصب کمر برای چه افرادی مناسب نیست؟
این آزمایش در بیشتر موارد امن و کاربردی است اما ممکن است انجام آن برای برخی بیماران مناسب نباشد. به طور کلی افراد با شرایط زیر گزینه مناسبی برای نوار عصب کمر نیستند:
- افرادی که دارای عفونت یا التهاب شدید در منطقه تحت آزمایش هستند چرا که ممکن است نوار عصب کمر ریسک عفونت یا التهاب را تشدید کند.
- افرادی که محدودیت جسمی دارند و نمی‌توانند در موقعیت مناسب انجام آزمایش قرار بگیرند.
- آن‌هایی که به تشخیص قطعی درباره علت درد کمر رسیدند.
- افرادی که اختلال خونرسانی دارند و داروهای رقیق کننده خون مصرف می‌کنند.
نوار عصب کمر چگونه انجام میشود؟ (نحوه گرفتن نوار عصب کمر)
بسته به ناحیه کمر که باید آزمایش شود، بیمار در حالت خوابیده یا نشسته قرار می‌گیرد و پزشک الکترودها را روی پوست می‌چسباند. آزمایش با ارسال سیگنال‌های الکتریکی کوچک به الکترودهای تحریکی آغاز میشود. این سیگنال‌ها به عصب ارسال شده و پاسخ عصبی در الکترودهای سنجشی ثبت میشود.
در بخش دیگری از آزمایش باید فعالیت عضلانی در حالت حرکت ثبت شود تا پزشک بتواند الگوهای فعالیت الکتریکی عضلات کمر را نیز بررسی کند. در نهایت، متخصص یا تکنسین، نتایج ثبت شده را بررسی می‌کند و به تشخیصی درباره سلامت و عملکرد عصب و عضلات و وجود نقص و اختلال می‌رسد.
تفسیر نتیجه نوار عصب کمر
نتیجه الکترومیوگرافی به پزشک امکان می‌دهد تا سلامت عضلات و عصب‌های این ناحیه را ارزیابی کند و میزان فشار و آسیب دیدگی عصب‌های کمر را مشخص نماید. برخلاف سایر آزمایش‌ها در تفسیر نتیجه الکترومیوگرافی، صرفا نتایج مثبت یا منفی نیستند بلکه نتیجه تشخیص بیماری‌های عصب و عضلانی است. برای تفسیر نتیجه نوار عصب کمر باید اصطلاحات متداول آن را بشناسید:
| اصطلاحات نوار عصب کمر | توضیح اصطلاحات |
|---|---|
| Amplitude | سیگنال الکتریکی است که شکل موج نشان داده میشود و شدت آن متناسب با طول موج است. |
| Conduction velocity (CV) | این شاخص، سرعت جریان الکتریکی امتداد عصب است. |
| Duration | طول مدت زمان جریان الکتریکی در آزمایش را نشان می‌دهد. |
| Conduction block | مواردی که سیگنال پایین آمده باشد نشان می‌دهد. |
| F reflex | جریان الکتریکی در امتداد نخاع است که اگر تغییر کند یعنی عصب نخاع دچار انسداد است. |
| H reflex | جریانی است که از عصب محیطی به نخاع می‌رسد. |
| Normal EMG | وقتی عضلات کمر در حالت استراحت هستند فعالیت الکتریکی کم است. زمانی که عصب ماهیچه کمر تحریک میشود، جریان الکتریکی MUP به وجود می‌آید. اگر عضلات کمر انقباض بیشتری داشته باشند، جریان الکتریکی بیشتر میشود که در نتیجه نوار عصب و عضله کمر مشخص خواهد بود. این حالت یعنی عضلات و عصب کمر در حالت طبیعی هستند. |
| Activity at rest | در افرادی که بیماری‌های عصبی مانند تونل کارپال عضلات یا نوروپاتی محیطی دارند شاهد فعالیت غیرعادی عضلات در زمان استراحت هستیم که نشان از وجود اختلال عصب یا التهاب و مشکلات عضلانی در این ناحیه است که به شکل موج قوی و انقباض غیرارادی در نوار عصب کمر دیده میشود. |
| Abnormal activity during contraction | در حالتی که عضله دچار انقباض است، عصب‌ها باعث تحریک واحدهای عضلانی زیادی می‌شوند. اگر فرد به بیماری اعصاب محیطی مبتلا باشد، عصب‌های کمتری به عضله کمر متصل می‌شوند و اگر علت بیماری عضلانی باشد، تعداد واحدهای انقباضی کمتر خواهد بود. |
آمادگی قبل از نوار عصب کمر
جهت کسب آمادگی قبل از الکترومیوگرافی بهتر است اقدامات زیر را انجام دهید:
- پزشک را در جریان داروهای مصرفی، مکمل‌ها یا هرگونه بیماری و تغییر در وضعیت سلامتی قرار دهید چرا که مصرف برخی داروها و مکمل‌ها ممکن است روی نتیجه آزمایش اثر سو بگذارد.
- اگر پزشک دستورات مراقبتی مانند خوردن و آشامیدن قبل آزمایش تجویز کرد حتما رعایت کنید.
- ترجیحا لباس‌های راحت، گشاد و باز بپوشید که به راحتی قابل درآوردن و پوشیدن باشند.
- از زیورآلات و جواهرات زینتی روز آزمایش استفاده نکنید.
- در صورتی که به مواد یا الکترودهای دستگاه حساسیت دارید حتما به پزشک اطلاع دهید.
- روز قبل آزمایش حتما دوش بگیرید و بدنتان را تمیز کنید.
- از لوسیون بدن، کرم یا روغن در ناحیه کمر و اطراف آن استفاده نکنید.
برای انجام نوار عصب کمر چه داروهایی تجویز میشود؟
برای انجام الکترومیوگرافی، معمولا هیچ داروی خاصی تجویز نمی‌شود. هدف اصلی الکترومیوگرافی کمر، بررسی عملکرد سیستم عصبی مرکزی و عصبی محیطی است و از طریق انتقال سیگنال‌های الکتریکی در اعصاب، فعالیت عصبی را سنجیده و ثبت می‌کند. با این حال، در برخی موارد خاص، پزشک ممکن است در صورت لزوم برای آرامش بیشتر بیمار یا کنترل درد، داروهای ضد اضطراب یا مسکن کوتاه مدت تجویز کند.
مراقبت های بعد از نوار عصب کمر
جهت بهبود سریع‌تر و کاهش عوارض جانبی احتمالی مراقبت‌های بعد از الکترومیوگرافی را جدی بگیرید:
- استراحت کافی پس از آزمایش جهت بهبود عضلات و ستون فقرات
- مصرف مایعات بیشتر جهت پیشگیری از عوارض جانبی احتمالی مانند سردرد و تشنج
- رعایت بهداشت و جلوگیری از خراشیدگی و التهاب ناحیه آزمایش
- در صورتی که پس از آزمایش نوار عصب کمر عوارض نگران‌کننده‌ای مانند خونریزی شدید، تورم، درد شدید، عفونت یا تغییرات غیرمعمول در عملکرد عصبی را تجربه کردید، به پزشک اطلاع دهید.
در مورد مراقبت‌های قبل و بعد نوار عصب کمر سوال داری؟ همین حالا مشاوره بگیر.
عوارض نوار عصب کمر
این روش در برخی موارد، عوارضی از خود نشان می‌دهد که در افراد مختلف متفاوت است. برای مثال در برخی موارد تا چند روز فرد در ناحیه مدنظر احساس گزگز و سوزن سوزن شدن می‌کند و ممکن است تورم و کبودی در محل ورود سوزن‌ها دیده شود.
متن انگلیسی:
EMG and NCS tests have few side effects. Occasionally, the pin exam can cause a small bruise. This is more common in patients on blood thinners (Coumadin, Plavix) or anti-inflammatory drugs (ibuprofen, aspirin. Infection at the pin sites is rare, given the skin’s natural defenses and the small pin size
ترجمه متن:
تست‌های نوار عصب و عضله (EMG) و مطالعه هدایت عصبی (NCS) عوارض جانبی کمی دارند. گاهی اوقات، معاینه با پین می‌تواند باعث کمی کبودی شود. این مورد در بیمارانی که از داروهای رقیق کننده خون (کومادین، پلاویکس) یا داروهای ضد التهابی (ایبوپروفن، آسپرین) استفاده می‌کنند، شایع‌تر است. با توجه به دفاع طبیعی پوست و اندازه کوچک پین، عفونت در محل تزریق سوزن نادر است.mayfieldclinic
قیمت آزمایش نوار عصب کمر
قیمت آزمایش الکترومیوگرافی بسته به موقعیت جغرافیایی، منطقه و مرکز آزمایشگاه متفاوت است. عوامل دیگری مانند سطح تجهیزات آزمایشگاه، تخصص پزشک و سایر خدمات ارائه شده توسط مرکز آزمایشگاه نیز روی هزینه‌ها تاثیر می‌گذارند. برخی بیمه‌ها هزینه‌های این آزمایش را پوشش می‌دهند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
نوار عصب کمر یک آزمایش تشخیصی است که برای بررسی عملکرد سیستم عصبی مرکزی و عصبی محیطی استفاده میشود. در این آزمایش، الکترودها روی پوست ستون فقرات قرار می‌گیرند و سیگنال‌های الکتریکی عصبی را دریافت و ثبت می‌کنند.
الکترومیوگرافی کمر به عنوان ابزار مفیدی برای تشخیص بیماری‌ها و اختلالات عصبی مورد استفاده قرار می‌گیرد و اطلاعاتی در مورد عملکرد عصبی ناحیه کمر به پزشک می‌دهد تا بتواند اختلالات عصبی محیطی، اختلالات عصبی مرکزی، اسکلتی-عضلانی و درد عصبی را شناسایی کند.
در نهایت، همواره مهم است با پزشک خود در ارتباط باشید، سوالات و نگرانی‌های خود را به او بگویید و دستورات و راهنمایی‌های او را دنبال کنید. متخصص نورولوژی یا دکتر ارتوپد بهترین منبع اطلاعات و راهنمایی درباره نتایج آزمایش و هرگونه درمان و پیگیری به شمار می‌آید.
شما می‌توانید از طریق سایت با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر مغز و اعصاب آنلاین و همچنین دکتر ارتوپد آنلاین وجود دارد.
مراقب سلامتی شماست!