واکسن هپاتیت ب یکی از مهم‌ترین واکسن‌هایی است که این روزها به بیماران و افراد سالم تزریق میشود. حتما پیش آمده که نام این واکسن به گوش شما رسیده باشد یا آن را هنگام سفر تزریق کرده باشید. اگر می‌خواهید درباره واکسن هپاتیت ب بیشتر بدانید، بهتر است این مطلب را مطالعه کنید.
در این مقاله می‌خواهیم درباره نحوه تزریق واکسن هپاتیت ب، تداخلات دارویی آن، نحوه اثر کردن آن و افرادی که می‌توانند این دارو را دریافت کنند، صحبت کنیم. همچنین به عوارض این دارو نیز می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
واکسن هپاتیت ب چیست؟
نام‌های واکسن هپاتیت ب:
- Engerix-B
- Engerix-B Pediatric
- Recombivax HB
- Recombivax HB PediatricAdolescent
این اسامی برندهای آمریکایی این واکسن هستند.
هپاتیت چیست و چگونه منتقل میشود؟ این بیماری انواع مختلفی دارد. هپاتیت ب نوعی عفونت ویروسی است که باعث عفونت و التهاب کبد میشود. هپاتیت ب دو نوع حاد و مزمن دارد. نوع حاد معمولا خودبه‌خود درمان میشود، اما نوع مزمن می‌تواند به سیروز و حتی سرطان کبد تبدیل شود. واکسن هپاتیت ب برای پیشگیری از بیماری هپاتیت ب تزریق میشود. بهترین راه پیشگیری از ابتلا به این بیماری تزریق واکسن است. بنابراین نباید نسبت به این واکسن بی‌توجه بود. این واکسن به طور جدی در بسیاری از کشورها از زمان تولد در دوره‌های مختلف تزریق میشود. همچنین برای گروه‌های پرخطر هم بعدا مجددا تزریق میشود.
واکسن هپاتیت ب چگونه است؟
واکسن هپاتیت B به شما بیماری هپاتیت ب را نمی‌دهد زیرا واکسن کشته شده است. این واکسن ایمن است و برای بسیاری از گروه‌ها مجاز است. بعد از تزریق این واکسن به بدن، بدن فرد واکسینه شده شروع به ساختن آنتی بادی میکند تا در صورت برخورد با ویروس هپاتیت ب، با آن مبارزه کرده و از ابتلا به بیماری پیشگیری کند.
متن انگلیسی:
«Hepatitis B vaccine recombinant is used to prevent infection by the hepatitis B virus. The vaccine works by causing your body to produce its own protection (antibodies) against the disease.»
ترجمه متن:
«واکسن نوترکیب هپاتیت ب برای پیشگیری از بیماری هپاتیت ب تزریق میشود. این واکسن با تولید آنتی بادی مقابل بیماری عمل میکند.»mayoclinic
واکسن هپاتیت ب چند مرحله است؟ (نحوه مصرف)
این واکسن باید چند موعد تزریق شود. برای تزریق این واکسن باید از یک پرستار یا یک متخصص آموزش دیده کمک بگیرید. این واکسن معمولا در ۳ دوره تزریق میشود. بعد از تزریق دوز اول دو دوز دیگر در ۱ و ۶ ماه بعد تزریق میشود. این روند در صورتی تغییر میکند که دکتر درخواست کند.
کجا واکسن هپاتیت بزنم؟ (واکسن هپاتیت ب از کجا تهیه کنیم؟)
بیشتر مراکز بهداشت این واکسن را برای کودکان، نوزادان و بزرگسالان تزریق میکنند. این واکسن بسیار اهمیت دارد و باید در دسترس همه باشد. در جدول زیر نمونه‌هایی از مراکز تزریق واکسن هپاتیت ب را برای شما آورده‌ایم. تمامی این مراکز مختص منطقه ۱ تهران هستند. در تمامی مناطق تهران می‌توانید مراکز بهداشت و خانه‌های بهداشت را مشاهده کنید که برای تزریق این واکسن به شما خدمت‌رسانی میکنند.
| آدرس | شماره تلفن |
|---|---|
| مرکز بهداشت طالقانی منطقه ۱ تهران، میدان قدس، ابتدای خیابان شریعتی، جنب داروخانه | ۰۲۱۲۲۶۷۸۳۷۳ |
| خانه بهداشت چیدز منطقه ۱ تهران، چیذر، میدان ندا | ۰۲۱۲۲۲۱۹۰۸۵ |
| مرکز بهداشت ازگل منطقه ۱ تهران، جاده لشگرک، ازگل، جنب کوچه مدرسه | ۰۲۱۲۲۴۸۷۰۵۷ |
| مرکز بهداشت قائم منطقه ۱ تهران، بزرگراه ارتش، بعد از مینی سیتی، شهرک قائم. | ۰۲۱۲۲۴۵۷۶۳۸ |
| مرکز بهداشت دربند منطقه ۱ تهران، دربند، نرسیده به میدان دربند | ۰۲۱۲۲۷۱۳۱۶۶ |
| مرکز بهداشت درمان جامع امامزاده قاسم، کوچه موثقی، کوچه یاس. | ۰۲۱۲۲۷۰۳۰۳۰ |
| مرکز بهداشت درکه منطقه ۱ تهران، درکه، بعد از ایستگاه اتوبوس، کوچه حمام | ۰۲۱۲۲۴۱۸۳۳۰ |
| مرکز بهداشت شهدای اوین منطقه ۱ تهران، اوین، خیابان اعرابی، نبش کوچه مهدیه | ۰۲۱۲۲۴۲۳۰۴۸ |
| مرکز بهداشت پایگاه طالقانی منطقه ۱ تهران، ولنجک، بیمارستان طالقانی | ۰۲۱۲۳۰۳۱۶۰۴ |
| مرکز بهداشت شهدای تجریش منطقه ۱ تهران، تجریش، خیابان شهرداری، بیمارستان شهدا | ۰۲۱۲۲۷۱۸۰۰۱ |
| مرکز بهداشت چمران منطقه ۱ تهران، میدان نوبنیاد، شهرک شهید چمران | ۰۲۱۲۶۱۰۲۸۰۰ |
| مرکز بهداشت مسیح دانشوری منطقه ۱ تهران، انتهای دارآباد، بیمارستان مسیح دانشوری. | ۰۲۱۲۷۱۲۲۴۰۵ |
| مسجد طالقانی، خیابان مقدس اردبیلی، بین خیابان کیهان و خیابان ملکی | —– |
واکسن هپاتیت ب برای چه کسانی لازم است؟ موارد مصرف واکسن هپاتیت ب در بزرگسالان و کودکان
این واکسن تقریبا برای همه‌ی گروه‌ها و در همه‌ی سنین تزریق میشود. اتفاقی که امروزه می‌افتد، واکسینه کردن نوزادان به محض به دنیا آمدن با این واکسن است. بعد از اینکه این واکسن برای افراد تزریق میشود، نسبت به این بیماری ایمن می‌شوند. گاهی واکین هپاتیت ب برای برخی از افراد مجددا تکرار میشود. مثلا کسانی که در معرض این بیماری هستند. برخی از گروه‌هایی که باید این واکسن را در دوزهای یادآور و در سنین بالا مجددا تزریق کنند در ادامه آورده‌ایم:
- افرادی که از نظر جنسی فعال هستند و تمایلات متنوعی مانند چند شریک جنسی، هم جنس بازی و موارد مشابه دارند.
- کسانی که از نظر جنسی پرخطر هستند. (برای پیشگیری از بیماری های مقاربتی)
- افرادی که با فردی زندگی میکنند که به این بیماری مبتلا است.
- واکسن هپاتیت برای کادر درمان ضروری است و از بیمار شدن آنها پیشگیری میکند.
- افرادی که در زندان‌ها هستند.
- کسانی که در تولید و پخش مواد غذایی کار میکنند.
- کسانی که مشکلات کبدی دارند و به این دلیل خون دریافت میکنند یا دیالیز می‌شوند.
- افرادی که به مشکلات خونی مبتلا هستند و برای بهبود نیازمند دریافت و انتقال خون هستند.
- کسانی که به بیماری‌هایی مانند ایدز و نقص ایمنی مبتلا هستند یا با این افراد زندگی میکنند.
- اشخاصی که مواد غیرقانونی به خود تزریق میکنند.
متن انگلیسی:
«It takes only a few shots to protect yourself and your loved ones against hepatitis B for a lifetime.»
ترجمه متن:
«برای اینکه تا آخر عمر نسبت به هپاتیت ب ایمن شوید، باید دوزهای مختلف این واکسن را دریافت کنید.»hepb
واکسن هپاتیت ب تا چند سال بدن را ایمن میکند؟
معمولا این واکسن تا ۱۵ سال برای بدن شما ایمنی زایی میکند که این زمان بسیار قابل توجهی است. در موارد خاص که نیاز به تزریق واکسن است، باید آنتی بادی این واکسن در بدن بررسی شود و اگر به اندازه‌ی کافی نباشد، دوباره تزریق شود.
عوارض واکسن هپاتیت ب چیست؟
برخی از عوارضی که ممکن است با تزریق این واکسن به آن دچار شوید، شامل موارد زیر هستند:
برخی از عوارض نادر این واکسن شامل موارد زیر هستند:
در صورت مواجهه با هر کدام از عوارض فوق، به دکتر مراجعه کنید. بررسی عوارض نادر ضروری است. زیرا ممکن است که به آن آلرژی داشته باشید و دچار شوک آنافیلاکسی شوید که بسیار خطرناک و نیازمند بررسی سریع پزشکان است.
واکسن هپاتیت برای کبد چرب مشکل ساز است؟
cdc واکسن‌های هپاتیت ب و هپاتیت آ را برای بیمارانی که مبتلا به بیماری‌های مزمن کبدی مانند کبد چرب هستند توصیه میکند. اگر نشانه های کبد چرب را دارید، باید آزمایش‌های لازم برای شما تجویز شود.
چه کسانی نباید واکسن هپاتیت ب بزنند؟ (موارد احتیاط و منع مصرف)
اگر واکسن هپاتیت را برای فرزند خود در زمان نوزادی تزریق می‌کنید (که در پروتکل‌های بهداشتی کشوری انجام میشود و همه‌ی کودکان به طور رایگان واکسیناسیون را تجربه میکنند) به موقع و در تاریخ‌های منظم برای اینکار به دکتر مراجعه کنید.
به خاطر داشته باشید که واکسن هپاتیت ب یکی از مهم‌ترین واکسن‌هایی است که باید تزریق شود. علائم خطر را به خاطر بسپرید و اگر با آنها مواجه شدید، به دکتر مراجعه کنید.
اگر به لاتکس حساسیت دارید، به دکتر بگویید. همچنین در صورت ابتلا به بیماری‌های دیگر، حتما به دکتر اعلام کنید. اگر به بیماری هپاتیت ب مبتلا شده باشید، نمی‌توان با تزریق واکسن آن را درمان کرد. این واکسن برای پیشگیری استفاده میشود و در این مورد استفاده‌ای ندارد.
واکسن هپاتیت b در بارداری و شیردهی
واکسن هپاتیت ب برای مادرانی که در معرض ابتلا به این بیماری هستند، توصیه میشود و مشکلی ندارد اگر در بارداری تزریق شود. در واقع بهتر است بگوییم که منفعت آن از ضرری که وارد میکند بیشتر است. پس باید اینکار انجام شود. اما در مادران باردار معمولی اینکار انجام نمی‌شود. زیرا همه‌ی متولدین ۷۵ به بعد، واکسیناسیون را کامل انجام داده‌اند.
موردی گزارش نشده است که نباید این واکسن را به مادران شیرده تزریق کرد. اگر مادری در معرض بوده باشد، باید این واکسن را تزریق کند.
از کجا بفهمیم واکسن هپاتیت زدیم؟
هنگامی که بخواهید مجددا این واکسن را تزریق کنید، سطح یا تیتر آنتی بادی در بدن باید اندازه‌گیری شود. اینکار از طریق آزمایش خون انجام میشود. برای آگاهی از ابتلا به این بیماری هم می‌توان از آزمایش هپاتیت کمک گرفت.
واکسن هپاتیت ب با چه داروهایی تداخل دارد؟
برخی از داروهایی که ممکن است با واکسن هپاتیت ب تداخل داشته باشند، شامل موارد زیر هستند:
- سیکلوسپورین‌ها cyclosporine
- تاکرولیموس‌ها tacrolimus
- داروهای شیمی درمانی cancer chemotherapy
- کورتیکواستروئید‌ها مانند پردنیزون (corticosteroids (prednisone
اگر هر کدام از این داروها را مصرف می‌کنید، حتما با پزشک خود در میان بگذارید تا بهترین تصمیم برای شما گرفته شود.
اطلاعات دارویی واکسن هپاتیت ب
می‌توانید جدول زیر را مطالعه کنید و در یک نگاه با اسامی واکسن هپاتیت ب، تداخلات دارویی آن و عوارضش آشنا شوید.
| نام‌های این واکسن | عوارض واکسن هپاتیت ب | تداخلات دارویی واکسن هپاتیت b |
|---|---|---|
| Engerix-B | تب | کورتیکواستروئید‌ها مانند پردنیزون |
| Engerix-B Pediatric | خستگی | تاکرولیموس‌ها |
| Recombivax HB | ناخوشی | داروهای شیمی درمانی |
| Recombivax HB PediatricAdolescent | قرمزی جای تزریق | سیکلوسپورین‌ها |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
بیماری هپاتیت ب را می‌توان با واکسن پیشگیری کرد. این مسئله را به خاطر داشته باشید که پیشگیری بهتر از درمان است. پس اگر می‌خواهید که از بیماری هپاتیت ب نجات پیدا کنید، واکسن آن را فراموش نکنید.
برای دریافت واکسن هپاتیت ب و آگاهی از نحوه تزیق و عوارض آن، می‌توانید به دکتر مربوطه مراجعه کنید. اگر می‌خواهید از دکتر داخلی یا دکتر عفونی نوبت بگیرید، می‌توانید از سایت نوبت‌دهی آنلاین استفاده کنید. همچنین می‌توانید مشاوره آنلاین از هر کدام از دکترهای مورد نظر دریافت کنید. برای اینکار از لینک‌های زیر کمک بگیرید:
مراقب سلامت شماست!
سوالات متداول شما
در این مطلب به تعدادی از سوالات متداول درباره واکسن هپاتیت ب پاسخ داده‌ایم که می‌توانند سوالات شما هم باشند.
هنگامی که نوزاد شما این واکسن را می‌زند، بهتر است که پای او را در شرایط مناسبی قرار دهید و از کمپرس سرد و گرم برای کاهش درد کمک بگیرید.
برای دریافت واکسن هپاتیت بی، بهتر است به مراکز بهداشت مراجعه کنید.
این واکسن به طور جدی در نوزادان تزریق میشود.
این واکسن در هر سنی تزریق میشود.
این واکسن معمولا در سه نوبت تزریق میشود. بعد از ۱۰-۱۵ سال می‌توان آن را تک دوزی هم تزریق کرد.
منبع: cdc، nhs، chop، clinicalinfo